Mensen zijn verbonden met hun grond, hun omgeving en in veel gevallen ook met hun medemens. Het geeft hen bestaansrecht en dat is zo waardevol dat ze het koesteren en willen beschermen. U weet inmiddels dat die grond en omgeving de laatste tijd op z’n zachtst gezegd onder grote druk staan, niet alleen op vele plekken op deze aardkloot, maar ook bij ons aan de Veluwezoom. Die zoom is zo mooi, omdat de beboste stuwwallen overgaan in de lommerrijke landerijen en dan naar de uiterwaarden van de IJsselvallei. Het is van grote waarde en verdient permanente bescherming.
Zo is door verschillende overheden het platform Onze IJssel opgericht, dat zich inzet om de schoonheid van de IJsselvallei te behouden door middel van het verzamelen van verhalen online, waarin die schoonheid wordt bezongen en overgedragen aan de komende generaties. Ook moet er verhaald worden dat de IJssel bevaarbaar moet blijven, het water schoon, de vis gezond en de oevers beschermd natuurgebied. Op de rivier en de oevers moeten ondernemers en boeren de kost verdienen op een natuurvriendelijke en verantwoorde manier. De IJssel is de mooiste rivier van ons land, zoals onlangs nog op de televisie meermaals vermeld; we moeten haar koesteren.
Zo deelt de jarige gemeente Rheden, geheel in tegenstelling met onze traditie, zelf cadeautjes uit op haar verjaardag in de vorm van 450 bomen, want ze is onlangs 450 jaar geworden. Veel bomen kunnen die gezegende leeftijd ook bereiken als we ze daartoe de gelegenheid geven. Elke inwoner, die een boom wil, kan kiezen uit zestien soorten en ik neem aan dat het inheemse soorten zijn, de bomen van de Veluwezoom. Bomen zijn niet alleen symbolen van duurzaamheid als we ze 450 jaar laten worden, ze zijn ook mooi, maken dorpen fraaier en gezonder en dragen zo bij aan de leefbaarheid. Er zal geloot worden als er meer aanvragen dan bomen zijn, zegt de jarige. Tot zover het goede nieuws.
Wellicht het mooiste natuurgebied aan de Veluwezoom is de Posbank, al kan de Loenermark met haar wedijveren. Nu blijkt dat satellietbeelden duidelijk hebben gemaakt dat er op de Posbank grote gaten te zien zijn in de heidevegetatie. Op het Herikhuizerveld bij Rheden is al 30 procent verdwenen. Boswachters sloegen onlangs alarm en dringen aan op concrete maatregelen vanuit politiek Den Haag. De natuur moet beter beschermd worden, zeggen ze. Het zou komen door de droogte in het voorjaar, ook door klimaatverandering en de alom voorkomende stikstof. Wellicht minder alarmerend, maar even opmerkelijk is dat het waarnemingsvermogen van de boswachters via satellieten en beeldschermen moet komen; het verdwijnen van een derde deel van de heide is met een ongeoefend oog te zien, daar is geen satelliet voor nodig. Natuurbeheer wordt tegenwoordig vormgegeven middels beeldschermtechnologie. Het beeldscherm is ons buiten geworden.
En nu komt ook nog Hugo de Jonge langs. Hij gaat weliswaar langs de Veluwezoom, maar hij wijst de Stedendriehoek Zutphen-Apeldoorn-Deventer als groeikern voor grootschalige woningbouw aan en de bijgesloten tekening toont een groot deel van de Veluwe voor dat plan. Voor de Stedendriehoek zijn al 24.000 huizen gepland. Volgens De Jonge moeten er ook na 2030 nog een miljoen bij en bij voorkeur in de provincie en op landbouwgebieden. Woningen vereisen echter infrastructuur, wegen, openbaar vervoer en andere voorzieningen. Alle creativiteit is nodig om nog enige balans in wonen, werken, recreëren, natuur en landbouw te bewerkstelligen. Bereid u vast voor: het wordt inschikken.
Desiderius Antidotum
