De grote vraag, die na woensdag opdoemt in onze provincie en dus ook in onze regio, is welke streken Gelderland ons in de nabije toekomst zal leveren. Zullen ze mooi of lelijk zijn; het is maar aan wie je het vraagt. Het zijn weliswaar provinciale verkiezingen, die echter door de landelijke politici wordt uitgevochten over onze hoofden.
Wat hangt boven onze hoofden? De beloften zijn hemelbestormend, de leuzen declameren een glorieuze toekomst. De intentieverklaringen zijn tranentrekkend mooi, maar los van al dit fraais is voor veel kiezers de provincie letterlijk dichtbij, maar figuurlijk veraf. De landelijke partijen overheersen en daarmee de landelijke thema’s. Dat betekent dat de burger weliswaar mag stemmen, maar daarmee is participatie niet gewaarborgd. Het provinciehuis is niet al te ver weg, maar moeilijk bereikbaar en de Eerste Kamer is een instituut dat haar eigen bestaansrecht ter discussie stelt. Kortom, welke streken worden ons geleverd?
De Veluwe, met haar prachtige zoom, is het belangrijkste gespreksonderwerp in de regio. Iedereen wil wat van de Veluwe, terwijl de Veluwe gewoon zichzelf wil blijven, maar haar wordt niets gevraagd. Iedereen is ook vóór natuur, maar daarmee hebben we de overeenkomsten wel zo’n beetje gehad. Eén streek gaat Gelderland ons zeker leveren en dat is de slag om de Veluwe. In de afgelopen weken zijn de stellingen betrokken, van alle kanten is munitie aangevoerd, defensieve en offensieve posities zijn ingenomen en na woensdag kan de strijd losbarsten. Er gaat slag geleverd worden over de hoeveelheid boeren die opgekocht mogen of moeten worden, waarna het gevecht wordt voortgezet over wie het laatste woord heeft over de vrijgekomen grond. De recreatiebranche slijpt de messen om nieuwe gebieden af te snijden, maar ook de woningbouw heeft de wapens uit het vet gehaald. Nieuwe natuur lijkt ook aanspraak te maken en die heeft een goede lobby, maar het wapenarsenaal is van milieuvriendelijke kwaliteit, dus mooi maar kwetsbaar als het tot een harde confrontatie komt. Hun legeraanvoerders schermen met de alarmerende teloorgang van de kwaliteit van de lucht, de grond en het water, maar daartegenover staan krijgsmachtonderdelen die met grote stelligheid het tegendeel beweren en beide opponenten selecteren uit allerlei wetenschappelijke onderzoeken om de ander een kopje kleiner te maken. Het wordt er niet gezelliger op in onze streken.
We zullen elkaar niet de hersens inslaan op de Veluwe, maar druk wordt het zeker en dat werkt veel mensen op de zenuwen. Als de druk te hoog wordt, volgt er ergens een uitbarsting, oftewel mensen gaan elkaar streken leveren. Ook de Veluwe wordt voller en onze behoeften niet minder, iedereen wil ruimte. Kortom, we willen leven. Naast de grote vraag welke streken de provincie ons zal leveren, doemen er nog grotere vragen op, namelijk op welke Veluwe we willen leven en wat ons dat waard is. En vooral wat we daarvoor willen inleveren, hoeveel ruimte we de ander en het andere gunnen? Het realiseren van behoeften gaat altijd ten koste van iets of iemand, oftewel de strijd om de ruimte is losgebarsten.
Inmiddels is bekend geworden dat de vrede gezocht moet worden in onderlinge samenhang en de vredestichter heet de omgevingswet. Die wet moet ons mooie streken leveren. De omgevingswet is gericht op duurzame ontwikkeling, op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu. Participatie is daarbij het uitgangspunt en daarover wordt altijd en overal slag geleverd. Na woensdag moeten we al vechtend op zoek naar vrede.
Desiderius Antidotum
