Onze bestuursvorm is democratisch en dat vinden we over het algemeen een hoog goed, maar er zijn mensen die daar anders over denken en in een beminnelijke bui noemen ze onze democratie de minst slechte vorm van het regelen van onze samenleving. Op gemeentelijk niveau gaat het erom dat inwoners het gevoel moeten hebben dat ze iets te zeggen hebben over de manier waarop hun leven door het College van B en W en de gemeenteraad wordt ingekleurd. Dat kan door elke vier jaar braaf te stemmen en daarna weer vier jaar je mond te houden, maar anderen willen gedurende de rit meepraten over de richting waarin er gestuurd en bestuurd wordt. In die laatste groep verkeren veel mensen en organisaties die zo hun eigen opvattingen hebben over wat goed en niet goed is voor de inwoners. Brummen bevindt zich momenteel in de hoogtijdagen van de democratie.
Over de Brummense gemeenteraadsverkiezingen is de laatste jaren al veel, wellicht te veel, gezegd en geschreven. Men ging van drie naar acht partijen en nu zitten ze weer op zes. Het rommelt er permanent, zowel binnen als buiten het gemeentehuis. B en W heeft zelfs een bestuurskrachtonderzoek laten uitvoeren, zowel naar hun eigen functioneren als het ambtelijke apparaat, waarbij bleek dat de bestuurskracht niet aardbevingsbestendig is, om maar in de sfeer van de huidige aardse gesteldheid te blijven. Daarbij valt veel om, maar gelukkig zijn er nog geen doden te betreuren.
Het heeft onder meer geleid tot het oprichten van het platform Ons Eerbeek-Brummen. De vele problemen en omstreden plannen hebben mensen verenigd die zich zorgen maken over hun leefomgeving, waarvoor ze zich medeverantwoordelijk voelen. Ze willen tegenwicht bieden, zodat de belangen van inwoners, natuur, verkeer en industrie beter tegen elkaar worden afgewogen. De intentie is om niet alleen te protesteren, maar ook te verbinden en te overleggen met alle betrokkenen. Ze willen het cement zijn in het brokkelige gebouw dat we democratie noemen.
Daarnaast heeft de Dorpsraad Brummen het burgerberaad geïntroduceerd, wellicht vanuit de goede ervaringen elders met dit nieuwe fenomeen. Een burgerberaad is een proces waarbij burgers de overheid helpen een besluit te nemen bij een specifiek probleem. De politiek vraagt erom, dus die moet de uitkomst dan ook serieus nemen. Er zijn echter ook mensen die vinden dat de gemeenteraad zichzelf daarmee een brevet van onvermogen uitreikt. Een ander kritisch punt is dat een enkelvoudige kwestie vaak ingebed is in een meervoudige problematiek en dat kan niet iedereen overzien. Los daarvan zijn inwoners die met een specifiek probleem te maken hebben of krijgen juist beter in staat om de goede oplossing te vinden. Het scheelt een aantal ritten naar de Raad van State.
Uit het bestuurskrachtonderzoek is ook het plan voortgekomen om Brummen klaar te maken voor de toekomst. We zouden het een koekjestrommel kunnen noemen. De gemeente heeft ‘kwartiermakers gebiedsgericht werken’ aangesteld, die een vruchtbare vertrouwensband tussen gemeente, dorps- en wijkraden, organisaties en ondernemers moeten gaan smeden. Het bijzondere aan het project is dat het lijkt alsof de gemeente eerst zelf haar democratische denkbeelden moest ontdekken om ze vervolgens aan de burgers te doceren. Participatie is daarbij het toverwoord; het is een even positief als denkbeeldig begrip, altijd onvolledig en tijdelijk. Participatie schept vaak verwachtingen, maar om iets te verdelen moet de gemeentelijke koekjestrommel wel enigszins gevuld zijn. De kwartiermakers kunnen het best eerst even in de leer bij Ons Eerbeek-Brummen en bij de dorpsraden.
Desiderius Antidotum