Een Stief Kwartiertje: Burgerberaad
Nu de vaderlandslievendheid weer heeft plaatsgemaakt voor het dagelijkse dorpsleven moeten we ons opmaken voor de aankleding van dat dorpsleven aan de hand van de nieuwe coalitieakkoorden van de nieuwe gemeenteraden. Die nieuwe programma’s die ons opnieuw veel heil en zegen beloven als het meezit en als we op tijd onze belasting afdragen. De nieuwe coalities hebben veelal een kleurtje, maar misschien zijn hier geurtje of smaak betere benamingen. In Doesburg heeft het een rechtse smaak, geheel tegen de traditie van de afgelopen jaren in. In Rheden daarentegen krijgt het een linkse smaak, in Bronckhorst wordt het een dorpssmaak met een rechts sausje en in Brummen is men in afwachting van een dorpsbanket wat hopelijk nog enigszins zal smaken, want er zitten nogal wat lokale ingrediënten in. In Loenen moet men Apeldoornse hutspot slikken, daar zitten lokale, rechtse en linkse smaken in. De pot in Klarenbeek krijgt een geheel nieuwe smaak, de oude werd niet langer gepruimd, ze hebben er nu een eigen pot en een eigen identiteit, gesymboliseerd in een nieuwe vlag. In Rozendaal blijft het bij het oude vertrouwde: biefstuk met bolognesesaus.
Welke smaak ook dominant zal zijn, uiteindelijk geven alle partijen aan, alvorens aan tafel te gaan, dat de burgers bepalen welke smaken zodanig aantrekkelijk zijn dat ze bereid zijn die te slikken. De nieuwe gemeenteraadsleden en de nieuwe wethouders moeten gezien worden als de smaakmakers van het gemeentelijk buffet. Kortom, democratisch handelen staat in alle partijprogramma’s vet gedrukt. Aan goede intenties zal ook geen gebrek zijn, maar aan een goede uitvoering van de plannen – zeg maar een lekkere en smaakvolle hap – heeft het de laatste jaren op vele fronten ontbroken, al willen politieke partijen ons anders doen geloven.
Inspraak, medezeggenschap en participatie zijn al jaren gevleugelde begrippen, maar in de loop der jaren ook vleugellam geworden, omdat plannen vaak in allerlei commissies en partijbelangen zijn voorgekookt en de inspraak is dan een zoethoudertje, een lekkertje om snel doorgeslikt te worden. Gelukkig komen er langzamerhand, vooral langzaam, initiatieven om burgerberaden in te stellen. Een burgerberaad is een soort gemeenteraad maar dan in optima forma, want ze bestaat niet uit gekozen maar uit gelote burgers van allerlei pluimage. Een goede afspiegeling van de bevolking, die zich over een belangrijk maatschappelijk probleem, zoals het woningtekort of uitbreiding van een bedrijventerrein, buigen en met concrete aanbevelingen en oplossingen komen. Ze heeft inmiddels elders haar bestaansrecht bewezen. We zouden kunnen zeggen dat gemeenteraadsleden dat ook kunnen, maar burgerberaden hebben enkel het welzijn en welvaren van de gemeenschap als doel en geen partijpolitieke belangen. Dat verkondigen gemeenteraadsleden ook meermaals hardop, maar dan blijft het vaak bij een intentieverklaring om burgers bij de besluitvorming te betrekken, want het instellen van een burgerberaad blijkt vaak een bange stap te ver. Zo blijkt dat er in het nieuwe regeerakkoord met geen woord over wordt gerept, ondanks een motie daartoe met een overgrote meerderheid in de Tweede Kamer. Hopelijk hebben onze nieuwe colleges meer lef.
Burgers moeten meer, beter en vooral eerder betrokken worden om belangrijke besluiten te kunnen nemen. Burgers weten vaak heel goed wat er nodig is, wat er kan en niet kan, hebben kennis van de omgeving, van de mentaliteit van de bevolking, van de heersende cultuur en zijn creatief in het vinden van oplossingen op basis van kennis van de situatie. Daar moet meer geloof aan gehecht worden. Politici komen in de regel met nieuwe plannen, burgerraden met oplossingen.
Desiderius Antidotum
