BRUMMEN – Van 20 april tot 11 mei is er in de bibliotheek in Brummen een expositie over wederopbouw-boerderijen. Een aantal leden van de Oudheidkundige Vereniging de Marke heeft in samenwerking met de Stichting IJsselhoeven een inventarisatie gemaakt van wederopbouw-boerderijen langs de IJssel.
Tussen 1940 en 1945 zijn meer dan 90.000 boerderijen in Nederland verwoest. Nieuwe boerderijen waren nodig om de voedselproductie weer op gang te krijgen. Tevens werden deze boerderijen gebouwd om de traditionele waarden en de vorming van een nationale identiteit te versterken. Daarbij stond modernisering van de landbouw voorop stond. Het ontwerp was er ook op gericht om alle bezigheden in een boerderij binnen één gebouw te concentreren.
Uiterlijke kenmerken van een wederopbouw-boerderij zijn een rood pannendak met grote metalen luchtafvoerkanalen en betonnen stalraampjes met een luchtspleet eronder. De plafonds waren niet meer van hout, maar van steen.
Twee mooie voorbeelden zijn de boerderij aan de Piepenbeltweg 21 en de boerderij aan de Weg naar het Ganzenei nr 10. De boerderij op de Piepenbelt is tussen 1945 en 1950 door de Stichting het Burgerweeshuis gebouwd als vervanging van de boerderij die in de Tweede Wereldoorlog volledig in de as werd gelegd. Inmiddels al enkele malen verbouwd en particulier bezit.
De boerderij aan de Weg naar het Ganzenei, het Heyen, was oorspronkelijk eigendom van de familie Van Sytzama, maar is door Barones van Sytzama verkocht aan Staatsbosbeheer. Dit onder de voorwaarde dat de in Brummen zeer bekende boer Hendrik Jan Wassink daar tot zijn dood ‘om niet’ kon blijven wonen. Omdat deze boer in januari op 96-jarige leeftijd overleden is, staat de boerderij leeg wordt nu anti-kraak bewoond. Er wordt nog gepoogd deze boerderij op de gemeentelijke monumentenlijst te krijgen, omdat het een zogenaamd Doornroosje is. Dat betekent dat er aan deze boerderij nooit verbouwd is, hij is uiterlijk dus nog in de staat waarin hij gebouwd is. Van een gemeentelijk monument mag aan de buitenzijde niets veranderd worden.
De expositie in de bibliotheek in Brummen bestaat uit vier grote canvasdoeken, waarop documenten en foto’s afgebeeld zijn van een aantal wederopbouwboerderijen uit de IJsselstreek. De expositie is vrij toegankelijk tijdens openingstijden van de bibliotheek.
Foto: De wederopbouw-boerderij aan de Piepnbeltweg 21 in Brummen
