Retrospectief: Kerkklok riep op voor gebed en hulp

Het is al honderden jaren hetzelfde. Een woongemeenschap heeft zonder een kerk met toren geen centraal punt. De kerk blijft het centrum van het dorp en daarbij hoort nu eenmaal een toren met klokken. De kerktoren heeft eeuwenlang een belangrijke functie vervuld. Hoort men thans de klok alleen maar luiden op bepaalde tijden, voor de diensten of wanneer er iemand gestorven is (overluiden) in de geloofsgemeenschap, vroeger waren de klokken onmisbaar voor het oproepen van de dorpsbewoners.
Het gebruik om in de kerktoren klokken op te hangen is zeer oud. In de negende eeuw was het vrij algemeen. De klok vervulde een belangrijke functie in het kerkelijke en in het gewone leven. De klok riep de gelovigen op voor gebed. Op zon-, feest- en heiligendagen maande het klokgelui de bewoners de gang naar de kerk te maken. De klokken luidden bij overlijden en bij begrafenis. Ook bij vreugdevolle gebeurtenissen als intocht van een nieuwe pastoor of bezoek van een bisschop.
In het gewone leven waren de klokken ook onmisbaar. De klok gaf de aanvang van de arbeid aan, ‘s middags de schafttijd en ‘s avonds het einde van de dagtaak. Men luidde de klok bij rampen, zoals branden en overstromingen. Bij branden moesten in de dorpen en steden de bewoners in touw komen. Over belangstelling had de plaatselijke brandweer nooit te klagen.
Dan was er ook nog de zogenaamde ‘banklok’. Wanneer die geluid werd, moesten alle mannen in het dorp zich melden om te strijden voor hun landsheer. Dit gebeurde ook in 1506 toen hertog van Gelre zich onrechtmatig het Huis te Wilp in bezit had genomen en later weer aan de eigenaar moest terug geven.
Vroeger werden de klokken meestal ter plekke gegoten. De opdrachtgever kon dan een oogje in het zeil houden, want er werd met de samenstelling van het brons nog wel eens geknoeid.
Vaak werden de klokken geroofd. Het was in alle oorlogen een geliefde buit. Het brons diende voor het fabriceren van wapens en kanonnen. Oudere generaties ligt de klokkenroof in de laatste oorlog in bijna alle kerken nog goed in het geheugen. Een klein aantal klokken keerde na de oorlog op hun plek weer terug.
Nog altijd beieren de klokken hun vrolijke en (soms) droevige klanken over de woongemeenschappen.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.